Trong hoạt động xuất nhập khẩu, các khoản phí như DEM (Demurrage), DET (Detention) và STORAGE là những chi phí phát sinh phổ biến mà doanh nghiệp thường gặp. Việc hiểu rõ bản chất và cách tính của các loại phí này sẽ giúp doanh nghiệp quản lý tốt chi phí logistics và tránh phát sinh không đáng có.
1. Phí DEM là gì?
DEM (viết tắt của Demurrage charge) là phí lưu container tại bãi cảng, do hãng tàu thu của khách hàng, sau đó hãng sẽ thanh toán lại cho cảng theo thỏa thuận riêng.
Phí DEM được tính theo đơn vị ngày/container.
Thông thường, mỗi hãng tàu quy định một khoảng thời gian miễn phí (Free Time) cho việc lưu container tại bãi. Sau thời gian này, phí DEM bắt đầu được tính cho đến khi khách hàng lấy container ra khỏi cảng.
- Hàng xuất khẩu: Phí DEM được tính từ khi container được đưa vào cảng cho đến thời điểm cắt máng (Cut-off time).
Ví dụ: Thời gian cut off của hàng là ngày 17/09 và thời điểm hạ cont cho phép là 14/09 tức là trước 4 ngày so với thời gian tàu chạy. Nếu hạ vào ngày 12/09 thì sẽ bị tính phí DEM.
- Hàng nhập khẩu: Thời gian tính phí DEM bắt đầu từ ngày tàu cập cảng đến khi khách hàng lấy container ra khỏi cảng.
Ví dụ: Container full đã bắt đầu cập cảng từ ngày 17/09 và hãng tàu cho free time đến 21/09. Nếu bốc cont sau ngày 21/09 thì sẽ phát sinh phí DEM.
2. Phí DET là gì?
DET (Detention charge) là phí lưu container bên ngoài cảng, được đóng trực tiếp cho hãng tàu.
Giống như DEM, phí DET cũng có chính sách miễn phí lưu container trong một thời gian nhất định, tuỳ theo chủng loại và kích thước container.
- Hàng xuất khẩu: Phí DET phát sinh khi khách hàng lấy container rỗng sớm hơn so với thời gian hãng tàu cho phép. Nếu lấy trễ hơn, sẽ không bị tính phí DET.
Ví dụ: Tàu chạy dự kiến là 17/09, và cho hạn bốc rỗng trước ngày tàu chạy là 12/09. Nhưng bằng 1 lý do nào đó, bạn cần phải bốc rỗng vào ngày 11/09 để kịp đóng hàng vào container. Như vậy, bạn phát sinh 1 ngày DET.
- Hàng nhập khẩu: Phí DET được tính từ ngày container rỗng bị trả trễ so với thời gian miễn phí.
Ví dụ: Bạn nhận 1 container hàng nhập về kho, hãng tàu cho phép thời gian bạn trả container rỗng về nơi chỉ định là hết ngày 17/09, nhưng vì những sự cố phát sinh về phương tiện bạn trả rỗng vào ngày 18/09 thì bạn phát sinh phí DET 1 ngày.
3. Phân biệt phí DEM và phí STORAGE
STORAGE charge là phí lưu container tại bãi cảng, nhưng khác với DEM ở chỗ phí này khách hàng đóng trực tiếp cho cảng, không thông qua hãng tàu.
Về bản chất, STORAGE cũng là phí lưu bãi, nhưng đơn vị thu là cảng, không phải hãng tàu.
Phí này được tính khi container vượt quá thời gian miễn phí (Free Time) do cảng quy định.
4. Những nguyên nhân thường dẫn đến phí DEM – DET
Trong hoạt động xuất nhập khẩu, việc phát sinh phí DEM/DET (phí lưu container và lưu bãi) thường bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau, chủ yếu do chậm trễ trong quá trình làm thủ tục hoặc xử lý chứng từ. Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất là do chứng từ không chính xác. Khi các thông tin trên chứng từ bị sai lệch, chẳng hạn như tên người nhận, ngân hàng, địa chỉ, số tàu hoặc các giấy tờ quan trọng như C/O, L/C,… bị nhầm lẫn, hải quan sẽ yêu cầu chỉnh sửa trước khi thông quan. Trong khi chờ đợi quá trình chỉnh sửa hoàn tất, nếu tàu đã cập cảng, hàng hóa buộc phải nằm chờ tại bãi, phát sinh chi phí DEM/DET cho đến khi được phép lấy hàng.
Ngoài ra, tình trạng chứng từ đến chậm cũng là một nguyên nhân thường gặp. Việc này có thể do bên bán không gửi chứng từ kịp thời, hãng tàu phát hành vận đơn (B/L) chậm vì lỗi hệ thống, chưa nhận được chứng từ hải quan xuất khẩu, hay việc thanh toán giữa các bên bị trì hoãn. Một số trường hợp khác, chứng từ bị kẹt tại ngân hàng do đơn hàng sử dụng L/C và không được chuyển đến ngân hàng phát hành đúng hạn, dẫn đến hàng cập cảng mà chưa thể làm thủ tục.
Thất lạc chứng từ cũng là nguyên nhân phổ biến khiến doanh nghiệp phải chịu phí lưu container. Khi mất vận đơn hoặc các giấy tờ quan trọng, quá trình xử lý để cấp lại thường tốn rất nhiều thời gian, thậm chí phải có bảo lãnh ngân hàng. Nếu khách hàng không đáp ứng được yêu cầu ký quỹ bảo lãnh từ hãng tàu (thường là 200–300% giá trị hàng hóa), họ sẽ không thể lấy hàng, và container phải lưu lại cảng, kéo theo chi phí demurrage, detention, storage tăng cao từng ngày.
Trong một số trường hợp, thủ tục hải quan hoặc quá trình kiểm tra hàng hóa bị kéo dài cũng khiến phí DEM/DET phát sinh. Dù hồ sơ đã hoàn thiện, việc sai mã HS hoặc hàng thuộc nhóm cần kiểm tra đặc biệt (như hàng may mặc, điện tử, phụ kiện…) có thể khiến lô hàng bị giữ lại để xác minh. Thời gian kiểm tra không cố định, vì vậy người nhận nên chuẩn bị tâm lý và kế hoạch xử lý chi phí phát sinh kịp thời.
Chậm trễ trong khâu giải phóng hàng tại cảng đến cũng là yếu tố cần lưu ý. Nhiều trường hợp hãng tàu không chấp nhận giải phóng hàng do chưa nhận được bộ B/L gốc có chữ ký hậu hợp lệ, hoặc chưa nhận được khoản thanh toán local charges từ người mua. Việc hiểu sai điều khoản Incoterms giữa hai bên cũng thường dẫn đến tình trạng này. Trong khi đó, container vẫn phải nằm lại cảng, khiến chi phí lưu bãi tăng lên từng ngày.
Cuối cùng, một lý do tưởng chừng hiếm gặp nhưng lại xảy ra khá nhiều trong thực tế là không thể liên hệ được với người nhận hàng. Khi hãng tàu không thể kết nối với bên nhận hoặc bên được thông báo trong vận đơn (Notify Party), hàng hóa sẽ bị lưu tại cảng mà không có người làm thủ tục nhận. Trong nhiều trường hợp, người mua hoặc người bán từ chối nhận hàng nhưng không thông báo cho hãng tàu, khiến container bị tồn đọng và phát sinh chi phí lớn.
5. Một số lưu ý quan trọng về phí DEM – DET
- Phí DEM/DET có mức phí khác nhau tùy thuộc vào từng Hãng tàu.
- Thời gian miễn phí DEM/DET có thể nhiều hơn, tùy vào thỏa thuận với hãng tàu trước đó.
- Thời gian miễn phí DEM/DET một số Hãng tàu gom chung cả 2 gọi là free DEM/DET combine.
- Thời gian miễn phí DEM/DET thông thường được tính bao gồm, thứ 7, chủ nhật và ngày lễ.
Tổng kết
Hiểu rõ DEM, DET và STORAGE giúp doanh nghiệp lên kế hoạch giao nhận, làm thủ tục hải quan và khai thác container hiệu quả hơn, giảm thiểu rủi ro chi phí phát sinh.
Nếu bạn đang cần tư vấn chi tiết về vận tải quốc tế, logistics và thủ tục hải quan, hãy liên hệ ngay Công ty HDD – đối tác đáng tin cậy của doanh nghiệp xuất nhập khẩu:
📞 Hotline/Zalo/WhatsApp/WeChat: 0968 154 479
📧 Email: info@hdd.biz.vn
🌐 Website: hdd.biz.vn